Begeleiding van bijzondere ervaringen in een interprofessionele context
Nieuwe Interprofessionele nascholing – start begin 2026
Als de grens tussen ontwaken en ontwrichting vervaagt
Er zijn mensen die ervaringen meemaken die hen diep raken, maar die buiten de gewone kaders vallen. Ze horen of zien wat anderen niet waarnemen. Voelen energieën of aanwezigheid. Ervaren extatische verbondenheid of een overweldigend inzicht — of juist desoriëntatie, angst of crisis. Soms zijn het unieke momenten, soms dagelijkse realiteit.
Deze zogenoemde grenservaringen komen voor in vele vormen: stemmen, visioenen, synchroniciteit, nabij-de-doodervaringen, mystiek, contact met iets of iemand dat buiten het waarneembare valt.
Soms vormen deze ervaringen het begin van een spiritueel ontwakingsproces (spiritual emergence). Soms leiden ze tot verwarring, psychische klachten of acute crisis (spiritual emergency).
Zorgprofessionals, geestelijk begeleiders, therapeuten en ervaringsdeskundigen ontmoeten deze ervaringen steeds vaker in hun praktijk. Maar waar vind je handvatten, taal, én een benadering die ruimte biedt voor zowel betekenis als veiligheid?
Een nieuwe interprofessionele nascholing voor professionals in zorg, zingeving en begeleiding
Mensen met spirituele of grensoverschrijdende ervaringen doen vaak een beroep op uiteenlopende hulpverleners: van huisarts tot psychiater, van geestelijk verzorger tot ervaringsdeskundige. Toch ontbreekt er vaak een gedeelde taal of werkwijze om dit soort ervaringen echt te verstaan en begeleiden.
Binnen de GGZ blijft zingeving één van de meest onvervulde zorgbehoeften. En ook in geestelijke begeleiding of complementaire zorg is het niet altijd eenvoudig om grenzen te bewaken tussen spirituele crisis en psychische ontregeling.
De scholing Spiritual Emergence en Spiritual Emergency biedt een stevig en gedragen leertraject voor wie dit grensgebied met meer vertrouwen en deskundigheid wil betreden.
Je krijgt kennis, praktijkervaring en de kans om met collega’s uit andere vakgebieden een gezamenlijke benadering te ontwikkelen. Met aandacht voor zingeving, pathologie, cultuur, herstel én het verhaal van de mens achter de ervaring.
Wil je meer weten over visie en opbouw?
📄 Download projectplan (PDF) | ✉️ Zet je op de interesselijst
Voor wie?
Deze nascholing is bedoeld voor professionals die in hun werk te maken krijgen met mensen die ingrijpende, grensoverschrijdende of spirituele ervaringen doormaken. Je herkent het spanningsveld tussen geestelijk ontwaken en psychische ontregeling — en zoekt naar verdieping, duiding en handelingsmogelijkheden.
De opleiding richt zich in het bijzonder op:
- GGZ-professionals (zoals psychiaters, psychologen en verpleegkundigen);
- Geestelijk verzorgers/begeleiders — zowel afgestudeerd aan de Academie voor Geesteswetenschappen als elders opgeleid.
We verwelkomen daarnaast aanverwante professionals die actief zijn op het snijvlak van zorg, zingeving en herstel. Toelating vindt plaats op basis van achtergrond en motivatie, zodat we een leeromgeving garanderen met voldoende vakinhoudelijke diepgang. We streven naar een groep met een gedeelde basis in reflectie en (inter)professioneel handelen.
Wat leer je?
1. Inzicht & kennis
Je ontwikkelt inhoudelijk begrip van spirituele crisis en ontwaken, in relatie tot psychische gezondheid:
- Verkenning van spiritual emergence en spiritual emergency aan de hand van ervaringen uit de praktijk
- Inzicht in de samenhang tussen spirituele crisis en psychische klachten, gebaseerd op recent onderzoek in psychiatrie, psychologie, filosofie, antropologie en godsdienstwetenschap
- Kennis van culturele en levensbeschouwelijke perspectieven op spirituele ervaringen, inclusief verklaringsmodellen van ervaringsdeskundigen
- (Voor niet-medici:) Basiskennis van medische diagnoses, signalering van pathologie en wanneer doorverwijzing nodig is
2. Vaardigheden in begeleiding
Je leert concrete vaardigheden om cliënten met een spirituele crisis professioneel en betekenisvol te ondersteunen:
- Toepassing van transpersoonlijke en cultuursensitieve counseling
- Kennismaking met behandelvormen die als helpend worden ervaren door ervaringsdeskundigen
- Ontwikkeling van een oordeelvrije, empathische en respectvolle begeleidingshouding
3. Samenwerking & positionering
Je reflecteert op je rol in het veld en leert interprofessioneel handelen binnen en buiten de GGZ:
- Praktisch oefenen met samenwerking tussen disciplines en werkvelden
- Inzicht in wie welke rol kan spelen aan de ‘voordeur’, ‘achterdeur’ of ‘naastgelegen kantoor’ van de reguliere zorg
- Opbouwen van een netwerk van gelijkgestemde collega’s en ervaringsdeskundigen die zich met dit thema bezighouden
Wat maakt deze scholing bijzonder?
Deze opleiding onderscheidt zich door de manier waarop uiteenlopende perspectieven samenkomen in een leeromgeving die zowel professioneel als persoonlijk verdiepend is. Je leert niet óver spirituele crisis, maar met de mensen die haar hebben doorleefd.
Wat deze scholing uniek maakt:
- Ervaringskennis als rode draad
De opleiding is mede vormgegeven door mensen die zelf een fase van spiritual emergence of spiritual emergency hebben doorgemaakt. Hun verhalen zijn geen illustratie, maar vertrekpunt. - Interprofessioneel en interdisciplinair
Je werkt samen met collega’s uit psychiatrie, geestelijke verzorging, psychologie, complementaire zorg, filosofie en spiritualiteit — ieder met een eigen taal, benadering en deskundigheid. - Ruimte voor levensbeschouwelijke pluriformiteit
De scholing is open voor verschillende levensbeschouwingen, tradities en bronnen van zingeving. Juist in dat spanningsveld ontstaat dialoog. - Balans tussen theorie en praktijk
Je krijgt inzicht in wetenschappelijke en filosofische achtergronden, maar ook concrete handvatten: counselingvaardigheden, casuïstiek, interprofessionele oefensituaties. - Taalontwikkeling als oefenruimte
De scholing biedt ruimte om samen te zoeken naar een taal die past bij ervaringen die zich vaak onttrekken aan gangbare begrippen. Hoe spreek je over mystieke of ontwrichtende belevingen zonder te verengen tot stoornis — en zonder te vervallen in vaagheid? Die zoektocht voeren we met elkaar, zorgvuldig én open.
Samenwerking
Deze scholing is een initiatief van de Academie voor Geesteswetenschappen en wordt ontwikkeld in nauwe samenwerking met organisaties die elk op eigen wijze geworteld zijn in het spanningsveld tussen geestelijke gezondheid, zingeving en ervaringskennis.
Deze partners brengen samen niet alleen expertise, maar ook toewijding en visie — om van deze opleiding een leeromgeving te maken waar praktijk, onderzoek en doorleefde ervaring elkaar werkelijk ontmoeten.
Betrokken partners zijn onder andere:
- Stichting Psychiatrie en Filosofie
Verbindt psychiatrisch denken met filosofische reflectie, en stelt fundamentele vragen over wat het betekent om mens te zijn. - PlusMinus
Vereniging voor en door mensen met een bipolaire aandoening — brengt waardevolle ervaringskennis in over ontregeling én herstel. - Korak
Werkt herstelgericht met en vanuit ervaring. Zet in op gelijkwaardigheid en de kracht van zelfregie in begeleiding en training. - Enik Recovery College
Peer-supported leeromgeving voor persoonlijke ontwikkeling, gebaseerd op ervaringsdeskundigheid en herstelgericht werken. - Crazy Wise Nederland
Platform dat het gesprek opent over spirituele crisis, psychose en betekenis, vanuit internationale en culturele perspectieven. - Stichting Weerklank
Ondersteunt mensen die stemmen horen of andere bijzondere zintuiglijke ervaringen hebben — zonder direct te medicaliseren.
Samen bouwen we aan een scholing die recht doet aan complexiteit, aan mensen, en aan de zoektocht naar betekenis in het grensgebied van geest en ziel.
 |
Wil je meer informatie, schrijf je dan in op de interesselijst of neem contact op met de studiecoördinator: Merel de Waard, merel.de.waard@avgu.nl.
|