Het belang van rituelen in een a-religieuze tijd
Masterclass
Docenten Aart Mak en Monica Resowidjojo
Woensdag 13, 20 en 27 november en 4 december 2024
Van 19.00 – 21.30 uur
Waar de masterclass over gaat
Rituelen zijn zo oud als de wereld. Ze helpen om het leven in alle onvoorspelbaarheid en grilligheid vorm te geven. In een tijd zonder veel invloed van oude religies zoeken we naar een eigen weg om met rituelen diepgang en samenhang aan het leven te geven.
De masterclass is bedoeld om oude kennis over rituelen op te frissen en tegelijk nieuwe inzichten te vergaren. Rituelen die oorspronkelijk altijd waren ingebed in religie, komen tegenwoordig ook ‘in het wild’ voor. Een beter begrip van vroegere samenhangen helpt om de essentie en de noodzaak van rituelen in de a-religieuze tijd te blijven zien. We kijken, luisteren gaan in gesprek, experimenteren ook en sluiten af met een maaltijd (letterlijk) en dat is tegelijk een ritueel in wat ons verbindt met elkaar.
De eerste 3 bijeenkomsten worden gegeven door Aart Mak. Monica Resowidjojo verzorgt de laatste bijeenkomst. Alle vier de bijeenkomsten hebben op hoofdlijnen de volgende inhoud:
Bijeenkomst 1: De noodzaak van rituelen
De noodzaak van rituelen, een ruime verkenning van wat was en wat is. Wat maakt het ritueel tot noodzaak van menselijk samenleven? Of is er ook een rol voor ‘Spielerei’ en gewoontevorming? Bestaan er wel nieuwe rituelen? En we gaan iets uittesten: wat voor rituelen zouden nodig zijn om de al bezig zijnde klimaatverandering het hoofd te bieden?
Bijeenkomst 2: Rituelen en geweld
Rituelen en geweld, hoe zit dat? Kanaliseren rituelen het geweld? Denk aan het ritueel van de zondebok. Of veroorzaken ze ook geweld? We kijken naar de rol van het offer als ritueel. En we maken terloops kennis met het werk van de filosoof René Girard.
Bijeenkomst 3: Religie en rituelen
De verhouding religie en rituelen, een oude maar niet noodzakelijke combinatie. Wat is spiritualiteit in dit verband? We toetsen onze vermoedens over de rol van rituelen en de functie van religie bij de hedendaagse uitvaarten in Nederland.
Bijeenkomst 4: Rituelen van het Kejawen
We eten samen, ervaren het oeroude ritueel van het samen eten en maken tegelijk een ontdekkingsreis in de rituelen van het Kejawen (de Javaanse spirituele traditie). De deelnemers krijgen van tevoren nog een specifieke uitnodiging voor deze avond. Aan tafel verdiepen we ons in elkaars verlieservaringen – en dat is al (het begin van) een ritueel.
Literatuur en huiswerk
- Tijdens de bijeenkomsten zullen de docenten leestips en verdere suggesties geven om je te verdiepen in de onderwerpen.
Voor wie is deze masterclass?
Voor mensen in allerlei hulpverleningsberoepen, studenten en oud-studenten die zich graag willen verdiepen in het kennen en toepassen van rituelen, inclusief een aantal filosofische verkenningen.
Accreditatie
Meer informatie over accreditatie t.b.v. bij- en nascholingspunten (PE-punten) volgt.
Over de docenten
Aart Mak (1953) is theoloog en specialiseerde zich gaandeweg zijn loopbaan als voorganger in de wereld van de uitvaart. Hij geeft les op de Academie Geesteswetenschappen en daarnaast ook op een drietal andere opleidingen. Hij schreef verschillende boeken.
Monica Resowidjojo (1965) is trainer en coach en geeft trainingen aan onder andere het COA, UWV en het IND, over cultuur sensitief werken in al zijn facetten. Daarnaast is zij, binnen de Indische gemeenschap, een genezeres waarin zij gebruik maakt van Indische rituelen en ceremonies.
Praktische informatie
Data: woensdag op 13, 20 en 27 november en 4 december 2024
Tijd: 19.00 – 21.30 uur
Kosten: € 345 (€ 315 voor Academiestudenten en leden van de AvG Alumnivereniging)
Locatie
Gerrit Rietveld College
Eykmanlaan 1200
3571 KH Utrecht
Routebeschrijving