De kracht van energie
Het derde en laatste deel van een drieluik over de geen-tweeheid, artikelen uit de scriptie van Anje Manuputty, oud-student aan de Academie
De ontdekkingen in de quantumfysica hebben ervoor gezorgd dat de klassieke natuurkunde en de oosterse mystiek in de laatste eeuw naar elkaar zijn toegegroeid. Veel wetenschappers zijn zich aangetrokken gaan voelen tot de wereld van mystiek en spiritualiteit. Boeddha, yoga en de Kabbala waren niet langer voorbehouden aan het zweverig domein van de New Age-generatie. Voor het eerst werden er verbanden gelegd tussen oude esoterische geschriften als het Corpus Hermeticum, de Upanishads en wetenschappen als natuurkunde en quantumfysica.
Alles is energie
Uit wetenschappelijke ontwikkelingen is gebleken dat alles om ons heen energie is en dat alles met elkaar verbonden is. Op heel ingenieuze, uitgekiende wijze lopen energiestromen door en over elkaar heen en wisselen op die manier informatie uit. Op de keper beschouwd is er niets anders dan energie, of geest zo men wil. Zoals dat reeds lang geleden werd geopenbaard in de oude geschriften. En zoals dit eind 19e, begin 20e eeuw ook in het westen werd verkondigd door bijvoorbeeld vedantisten als Swami Vivekananda en Paramahansa Yogananda.
Kwantum
Wat is kwantum nu eigenlijk? Wetenschapsfilosoof Ervin Laszlo stelt in zijn boek Bezielde kosmos (2005) dat materie als zodanig geen duidelijk begrensde realiteit in het universum is. Wat eruit ziet als materie is een semi-stabiele bundeling van energieën binnen deeltjes, die zelf gebonden zijn in atomen, die op hun beurt weer gebonden zijn in moleculen en kristallen, in cellen en organismen. Zo zijn bijvoorbeeld ook hersencellen bundelingen van moleculen, atomen en deeltjes die feitelijk energiepakketjes zijn; en de energie waaruit de deeltjes zijn samengesteld is afkomstig uit complexe golfvelden die zich door de hele kosmos uitstrekken.
Fysica van mogelijkheden
Zodra de deeltjes worden geobserveerd of beïnvloed, verliezen ze hun aspect van gedistribueerde golf en veranderen in schijnbaar opzichzelfstaande stoffelijke lichamen. Het zogenaamde ‘tweespletenexperiment’ in het begin van de 20e eeuw toonde dit reeds aan. Hoewel alles wat wij met onze zintuigen waarnemen min of meer vaste materie lijkt die zich in lege ruimte beweegt, bestaat de fysische werkelijkheid (het stoffelijk universum met inbegrip van deeltjes, sterren, planeten, rotsen en levende organismen) vrijwel uitsluitend uit complexe golfpatronen in het quantumvacuüm.
Tweespleten experiment: zodra geobserveerd blijkt er niet langer een interferentiepatroon op de achterliggende wand te ontstaan
De kernfysicus Amit Goswami noemt de kwantumfysica de ‘fysica van mogelijkheden’. Er is een zee van potentialiteiten, van mogelijke situaties, kansen en uitkomsten waarvan er slechts één tot bestaan komt zodra er sprake is van observatie. ‘When you ain’t looking it’s like a wave (of possibilities), if you are looking it’s like a particle (of experience)’, aldus Goswami. (What the bleep do we know!?, Arntz, Chasse & Vicente, reg., 2004). Meetresultaten worden dus door waarneming beïnvloed.
Invloed bewustzijn
De wiskundige Von Neumann die eveneens een belangrijke bijdrage aan de quantumfysica heeft geleverd, stelt dat de meetresultaten niet door invloed van de waarneming ontstaan maar uitsluitend door invloed van het bewustzijn. Ook filosofen als Dyson en Whitehead (Laszlo, 2005) betogen dat elementaire deeltjes zijn voorzien van een zeker niveau van bewustzijn.
Global Consciousness Project
De eerdergenoemde energiepakketjes kunnen dus ook gezien worden als een gedachte, een concept of een geconcentreerd stukje informatie. De energie en informatie in deze kleine pakketjes lijkt te worden aangestuurd door ons bewustzijn. Bewustzijn kan daarmee van invloed zijn op ons doen en laten en daarmee ook op onze toekomst. Het Global Consciousness Project doet met behulp van RNG’s onderzoek hiernaar en de voorzichtige eerste resultaten bevestigen dit. Denk bijvoorbeeld ook aan de werking van placebo’s. Nog een ander niet-minder-concreet voorbeeld:
In 1993 kwamen 4000 mensen met veel meditatie-ervaring bijeen in Washington voor een experiment. Bedoeling was dat na twee maanden van gerichte meditatie het misdaadpercentage aldaar significant zou moeten dalen. Na twee maanden bleek het percentage 23,3% lager te liggen dan aan het begin van de proef. Kort na beëindiging van het project liep het percentage weer op.
Noëtische wetenschap
Spreek je planten thuis liefdevol toe en ze groeien beter. Dat is algemeen bekend. Mantra’s en affirmaties hebben hetzelfde effect. Door positieve woorden, ideeën, uitgesproken of gedacht, met liefde en vol overtuiging te herhalen, worden energetische krachten in het heelal gebundeld en in werking gesteld. ‘Energy follows thought’ aldus de eerder genoemde Indiase guru Paramahansa Yogananda. In veel van zijn boeken benadrukt hij de kracht van gedachten. Zo wordt er in de noëtische wetenschap van uitgegaan dat mensen met hun geestelijke vermogens invloed kunnen uitoefenen op materie.[1] In het eerder beschreven tweespletenexperiment bleek immers ook al dat deeltjes onder bepaalde omstandigheden keuzes maken alsof ze ‘ bewust zijn’ oftewel of ze ‘bewustzijn’ zijn.
Werken met energie
Het terrein waar we duidelijk de invloed kunnen waarnemen van hoe geest/bewustzijn/gedachtekracht/ wilskracht inwerkt op materie is het terrein van de energetische therapie. Energie, prana, levenskracht, chi, om maar enkele termen voor één en hetzelfde begrip te noemen staat de mens te allen tijde ruimschoots ter beschikking. Door gebruikmaking van onze geestelijke vermogens/gedachtekracht kunnen we deze energie aanwenden voor genezing, voor algemeen welbevinden en voor zelfbescherming.
Er zijn ontiegelijk veel methodes wereldwijd in omloop waarbij sommige ook gebruikmaken van technieken met betrekking tot de ademhaling, lichamelijke houdingen of opeenvolgende bewegingen volgens een bepaald patroon om de prana te stimuleren. Zo maakt de acupunctuur bijvoorbeeld gebruik van prikjes met dunne naalden op zogenaamde microchakra’s, acupunctuurpunten die als het ware zorgen voor herverdeling van de energie over het lichaam en daarmee genezing van de ziekte of kwaal bewerkstelligen.
Ter illustratie van hoe energie oftewel prana kan worden toegepast wil ik hier in het kort een aantal methodes bespreken waarin ik van 1995 tot 2005 in respectievelijk Indonesië en India ben opgeleid.
Pranic healing (methode Choa Kok Sui)
Prana of levensenergie verkrijgen we voornamelijk uit de lucht die we inademen. In mindere mate is prana afkomstig van de zon en van de aarde. Het stroomt door ons fysieke en etherische (bioplasma) lichaam door een uitgebreid, voor het gewone oog onzichtbaar netwerk van kanalen: grotere banen, meridianen genaamd en kleinere banen: de nadi’s. Het etherisch lichaam doordringt ons lichaam en strekt zich uit buiten ons fysieke lichaam tot ca. 10 – 15 cm. In het etherisch lichaam bevinden zich tevens onze chakra’s, energiecentra waar de energie zich verzamelt, oplaadt en zich over het lichaam verspreidt. Prana wordt eveneens door water, flora en fauna opgenomen. Logischerwijs bevat vers voedsel meer prana dan bewerkt voedsel. Sommige bomen beschikken over grote hoeveelheden energie. Wij kunnen via onze handpalmen prana van deze bomen, als het ware aftappen. Mensen die zwak of ziek zijn, hebben een tekort aan prana.
Energie overbrengen
Met ‘pranic healing’ is het mogelijk om deze energie over te brengen op de ander en genezing te bewerkstelligen. Vaak zie je ook dat bij slecht weer, mensen zich moe en slap voelen, ze zijn vatbaarder voor ziektes. De oorzaak ligt dan vaak aan het gebrek aan lucht- en zonneprana. Door oefening kan men leren om te voelen of en waar iemand een tekort aan prana of een ziekte heeft, zodat pranic healing kan worden toegepast. Door speciale ademhalingstechnieken te hanteren die nauw verwant zijn aan pranayama uit de yogatraditie, kan extra prana voor gezondheid en algeheel welbevinden worden verkregen, overgebracht of opgeslagen. Bij ernstiger ziekten adviseert Choa Kok Sui (hierna CKS) het gebruik van kleuren in meer gevorderde healing technieken.
Pranic psychotherapy
Behalve voor lichamelijke kwalen kan pranabehandeling eveneens worden toegepast bij psychische klachten. Traumatische ervaringen zorgen voor negatieve energie die zich nestelt in bepaalde chakra’s. Volgens CKS bezit deze energie een bepaalde mate van bewustzijn wat resulteert in b.v. in fobieën. CKS spreekt van entiteiten of negatieve elementalen. In sommige culturen/religies wordt in zo’n geval gesproken over boze geesten die uitgedreven moeten worden. Deze entiteiten kunnen door een pranic healer die getraind is in pranic psychotherapy worden verwijderd.
Pranic chrystal healing
CKS hanteert daarnaast een healingmethode met gebruik van kristallen: pranic chrystal healing. Reden waarom sommige mensen de voorkeur geven aan het werken met een kristal is vanwege de volgende eigenschappen. Een kristal is in staat subtiele energie te concentreren; de chakra’s te activeren en daarnaast is een kristal van tevoren goed te programmeren. De helende energie kan op die manier gerichter en eventueel versterkt worden toegepast.
Healing affirmations (methode Paramahansa Yogananda)
Paramahansa Yogananda (hierna PY) betoogt dat alles wat een persoon zegt vervuld zou moeten zijn van ‘ziele-energie’. Communicatie doorspekt met loze woorden, overdrijving en leugens is uiteindelijk niet effectief. Daar staat tegenover dat ‘… words saturated with sincerity, conviction, faith, and intuition are like highly explosive vibration bombs, which, when set off, shatter the rocks of difficulties and create the change desired.’ (Scientific Healing Affirmations, 2003). Door te spreken met wilskracht, geloof en vertrouwen doen wij als het ware een beroep op het kosmisch bewustzijn (of God, zo men wil) om prana, de levensenergie in de gewenste richting te sturen.
Voorwaarden
Hetzelfde effect wordt bereikt, zoals ik al eerder noemde, met het zingen van mantra’s, maar ook met chanting, en uiteraard kunnen gebeden op dezelfde manier worden gebruikt. Wilskracht, geloof en vertrouwen zijn echter absolute voorwaarden om de werking van de affirmaties te waarborgen. Overigens promootte ook Choa Kok Sui het gebruik van affirmaties. Hij benadrukte dat affirmaties altijd de ideale situatie moeten vertegenwoordigen, uitgesproken in de tegenwoordige tijd. Dus bijvoorbeeld ‘Ik ben beter’ in plaats van ‘Ik zal/wil beter worden.’ Zowel PY als CKS adviseerden om de affirmaties eerst met luide stem uit te spreken, de herhalingen geleidelijk aan zachter uit te spreken, om te eindigen met uitsluitend het bewegen van de lippen en als laatste de affirmatie in gedachten uit te spreken.
Bali Usada / Meditasi Kesehatan
Merta Ada is de grondlegger van Bali Usada oftewel meditatie voor gezondheid. Hij gaat er vanuit dat wij veel negatieve energie binnenkrijgen via de lucht die we inademen en via onze voeding. Om te voorkomen dat we ziek worden is het volgens hem belangrijk onszelf aan te leren om positief te denken. Door te mediteren kunnen we ons concentreren en positieve gedachten kweken. De energie die van deze positieve gedachten uitgaat, kan worden aangewend voor zelfgenezing en in een later, gevorderd stadium voor genezing van anderen. Andersom kunnen negatieve gedachten ophopingen van negatieve energie in bepaalde lichaamsdelen veroorzaken, die leiden tot ziekten. Positief denken heeft dus invloed op onze gezondheid.
Praktijk
De meditatiesessies zien er als volgt uit: Na de gebruikelijke voorbereidingen bij meditatie wordt de volgende zin twaalf maal in gedachten uitgesproken: ‘Semoga semua hidup berbahagia’ (‘Moge iedereen gelukkig zijn’). We focussen onze gedachten op de hartstreek en van daaruit zenden we positieve intenties/energie in twaalf verschillende richtingen: naar voren, achteren, rechts, links, boven en naar beneden. Vervolgens: door ons lichaam, onze woning, onze buurt, het land, de aarde en als laatste door het universum. De inmiddels opgebouwde positieve energie richten we met onze wilskracht en concentratie op onze organen en lichaamsdelen, van top tot teen in 36 onderdelen. De aandacht per lichaamsdeel neemt 5 -10 seconden in beslag van buitenaf en nogmaals 5 – 10 seconden van binnenuit. Daarna wordt dit proces vervolgd met het volgende lichaamsdeel totdat alle 36 delen aan de beurt zijn geweest. Aan zieke lichaamsdelen en organen dient extra tijd te worden besteed.
Pendawa Padma
Pendawa Padma beoogt het bevorderen van gezondheid op fysiek, mentaal en etherisch gebied door gebruikmaking van prana/levensenenergie. De oefeningen bieden daarnaast bescherming in de zin dat negatieve energie in welke vorm dan ook (ziekteverwekkers/kwaadwillende elementen) kan worden geblokkeerd. De training bestaat uit een combinatie van ademhalingsoefeningen, meditatie en aan chikung (qi gong) gerelateerde bewegingen waarbij de chakra’s geactiveerd worden. Op blote voeten op een afgelegen grasveld trainen we in de openlucht om ons één met de natuur te kunnen voelen hetgeen bevorderend werkt voor de opname en verwerking van lucht- en grondprana.
De kracht van energie
Na verloop van tijd hebben we een merkbaar (!) krachtcentrum van energie onder de navel opgebouwd. Tijdens de examens laten de leden van de hogere niveau’s staaltjes van hun krachten zien, zoals het laten zweven van een vrijwilliger (groepsgenoot), rechtop zowel als in liggende houding. Een ander is in staat om met een duwende handbeweging op 10, 20 meter afstand een hele groep die tegenover hem staat achterover te laten vliegen, tuimelen zodat we zeker 10 meter verder uitkomen en dan nog een tijdje doortollen. Als ik na een jaar of twee stop met de trainingen, voel ik tot mijn verbazing, hoe, in een paar weken tijd, het opgebouwde krachtcentrum in mijn buik, langzaamaan verdwijnt. Ik voel de kracht letterlijk wegsijpelen.
Vertrouwen
In de hierboven genoemde voorbeelden is denk ik voldoende aangetoond dat de alomaanwezige energie kan worden aangewend, bewerkt en toegepast met behulp van concentratie, wilskracht en affirmaties. Welke methode of technieken ook worden gebruikt, de resultaten komen min of meer overeen. Gebed en geloof in God zullen eveneens tot dezelfde resultaten leiden. Denk aan gebedsgenezing. Of door simpelweg het vertrouwen dat wij als mens in staat zijn om gebruik te maken van de op dit gebied voorhanden zijnde mogelijkheden. Het vertrouwen in de magische werking, de kracht van energie. Johan Witteveen baseerde zich in dit opzicht op de Soefi-leringen van Hazrat Inayat Khan: ‘Echt geloof (in de zin van gelovend vertrouwen) is de beste remedie tegen ziekte.’
Non-dualiteit
Tegelijkertijd klinkt dit alles misschien wat paradoxaal als we kijken naar wat ik in de eerste bijdrage van deze drieluik schreef over non-dualiteit, letterlijk niet-tweeheid of ongescheidenheid. De visie dat alles één is en dat onze wereld zoals wij die zien, slechts een illusoire manifestatie van de werkelijkheid is. Dat er slechts kosmisch of goddelijk bewustzijn is, een universele kracht van waaruit de wereld emaneert en de vormen aanneemt die wij als onze werkelijkheid beschouwen. De wereld van Het Absolute, waarin Atman en Brahman één zijn. Hoe zit dat dan?
Op het niveau van de non-dualiteit is werkelijkheid volgens Ramana Maharshi dat wat is: ‘Zij overstijgt het spreken en ligt voorbij uitdrukkingen als bestaan en niet-bestaan.’ (Godman, 1985). Of zoals Swami Vivekananda het verwoordt: ‘In de non-dualistische vedanta is Brahman de ultieme werkelijkheid. De wereld blijkt niets anders te zijn dan naam en vorm, dus alleen schijn, geen werkelijkheid. Alles bestaat alleen relatief.’ (Vivekananda, 2001).
‘Slechts in onze diepe, droomloze slaap keren wij terug naar onze bron en zijn wij één met Brahman’ zo stellen de Upanishaden (Van Vledder, 2000).
Volgens de Indiase leermeesters is het duidelijk: de ultieme werkelijkheid is een andere werkelijkheid dan die van ons dagelijks bestaan. Een werkelijkheid die alles overstijgt. Jnana (inzicht, besef, bewustwording) is nodig, al dan niet spontaan verkregen om deze dimensie, deze kennelijk goed georganiseerde wirwar van energiestromen te ontstijgen en te transcenderen naar een subtieler, een goddelijker niveau om non-dualiteit te kunnen ervaren.
Kosmisch bewustzijn
Ik denk niet dat het één het ander uitsluit. Ik zie God als het kosmisch bewustzijn van waaruit energiestromen overeenkomstig het ‘Grote Plan’ in tijd en ruimte zich steeds verder verdichten, materialiseren en verfijnen tot datgene wat tijdelijk onze droom, onze ‘werkelijkheid’ wordt en dat vervolgens op het juiste moment deze werkelijkheid weer als puzzelstukjes uit elkaar laat vallen, laat ontbinden en terug laat keren naar de oorsprong in het tijd- en ruimteloze van de eeuwigheid.
We hebben ’t hier dus over twee verschillende dimensies. Energie bevindt zich in een subtielere laag van onze werkelijkheid. Tussen de twee dimensies in, zou je kunnen zeggen. In de duale wereld, daar waar we dagelijks mee hebben te dealen, is dát onze realiteit. Een realiteit waarin we volop gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die ons ter beschikking staan.
GERAADPLEEGDE LITERATUUR
Ada, Merta. (1997). Meditasi Kesehatan. Pikiran Harmonis Membantu Kesehatan Kita. (vrij vertaald: Gezondheidsmeditatie. Hoe harmonische gedachten kunnen bijdragen aan onze gezondheid.) Jakarta: PT Elex Media Komputindo.
Arntz, W., Chasse, B. & Vicente, M. (reg.) (2004) What the bleep do we know!? [DVD]. (z.p.): Captured Light Entertainment.
Capra, Fritjof. (1975). De Tao van Fysica. (vert. door W. Daub, 1982). Amsterdam: Contact.
Choa Kok Sui (1987). The Ancient Science and Art of Pranic Healing. New Delhi: Pranic Healing Foundation of Delhi.
Choa Kok Sui (1989). Advanced Pranic Healing. New Delhi: Pranic Healing Foundation of Delhi.
Choa Kok Sui (1989). Prana psychotherapie. Den Haag: East-West Publications.
Choa Kok Sui (1996). The Ancient Science and Art of Pranic Crystal Healing. Bangalore: All India Pranic Healing Foundations Trust.
Godman, D. (red.) (1990). De leringen van Ramana Maharshi. (vert. door R. Backer-Swart). Den Haag: Mirananda.
Laszlo, Ervin. (2005). Bezielde Kosmos. (vert. van The Reenchanted Cosmos door G. Grasman/G. de Wit). Deventer: Ankh-Hermes.
Swami Kriyananda. (2003). The Art and Science of Raja Yoga. Delhi: Motilal Banarsidass.
Van den Broek, R. & Quispel, G. (red. & vert. 1991). Corpus Hermeticum. Amsterdam: In de Pelikaan.
Van Dongen, Hein. (2019). Colleges Nieuwe Wetenschappen. Utrecht: Academie voor Geesteswetenschappen.
Van Vledder, W.H. (2000). Het mysterie van het Zelf: Upanishaden. Deventer: Ankh-Hermes.
Vivekananda, Swami. (2001). Vedanta: Stem van Innerlijke Vrijheid. Deventer: Ankh-Hermes.
Witteveen, H.J. (1995). Universeel Soefisme. Katwijk: Panta Rhei.
Yogananda, Paramahansa. (1946). Autobiography of a Yogi. Bombay: Jaico.
Yogananda, Paramahansa. (1970. Scientific Healing Affirmations. Kolkata: Yogoda Satsanga Society of India.
Yogananda, Paramahansa. (2003). Journey to Self Realization. Kolkata: Yogoda Satsanga Society of India.
Yogananda, Paramahansa. (2005). Man’s Eternal Quest. Kolkata: Yogoda Satsanga Society of India.
Yogananda, Paramahansa. (2003). The Divine Romance. Kolkata: Yogoda Satsanga Society of India.
[1] http://aardbron.nl/noösfeer/