Door: Anne Reijers en Barbara Soesan
Veel mensen zijn niet gewend om te praten over bijzondere of spirituele ervaringen. Bang om voor gek verklaard te worden, bang om kwetsbaar te zijn of zelf ook niet goed snappen wat je nu eigenlijk voelt. Wanneer deze ervaringen verbonden zijn met een onderwerp als de dood, dan kan de drempel extra hoog zijn om het gesprek te openen. Maar wat is het toch mooi wanneer dit wel lukt! Het maakt dat de waarde van deze ervaringen erkend wordt, het rouwproces verzacht wordt en het ook voor een ander betekenis kan krijgen.
Verloren kunde
Het blijkt dat veel mensen bijzondere gewaarwordingen rond de dood ervaren. Sommige mensen zien of voelen de aanwezigheid van een overledene, klokken staan stil op het moment van overlijden, een vlinder landt op je vinger op het exacte moment dat jij verdrietig bent om het verlies van een dierbare of je ervaart wat iemand voelt op het moment dat hij/zij overlijdt. Noem het spiritueel, noem het mystiek, maar eigenlijk gaat het hier om heel normale ervaringen waarvan we simpelweg vergeten of verleerd zijn hoe we hiermee om kunnen gaan. Is het niet vreemd dat zoveel mensen dit soort ervaringen herkennen maar er toch nauwelijks over wordt gesproken? Eigenlijk gaan al deze ervaringen over energie en verbinding. Wat je op kunt pikken van iemand die in leven is, verschilt in wezen niet zo veel van de energie die je voelt wanneer iemand overleden is. De kunst is om je bewust te worden van wat je voelt, maar ook om het onderscheid te maken in wat van jou is en wat van een ander. Dat kan je oefenen.
Bijzondere ervaringen rond sterven en de dood
Regelmatig geven wij de workshop: ‘Bijzondere ervaringen rond sterven en de dood’, waarin we ruimte creëren om te praten over betekenisvolle gewaarwordingen rond de dood. We besteden aandacht aan duiding, theoretische achtergrond én oefenen in het contact maken met en het voelen van verschillende energieën. Deelnemers ervaren hierdoor hoe helend het is wanneer de aanwezigheid van een overleden geliefde bestaansrecht krijgt. Alleen al het besef dat veel meer mensen dergelijke ervaringen hebben kan geruststellend werken. We zijn zo gewend om alles te willen verklaren en te snappen. Veel waardevoller is het echter wanneer je beseft dat iets wel degelijk bestaat, ondanks het feit dat je het niet kunt verklaren. Dat je dit kunt delen, zonder de angst voor een oordeel van een ander, geeft waarde (terug) aan dat wat jij misschien al geparkeerd had als: ‘ze zullen wel denken dat ik gek ben’ of ‘ik beeld het me vast in’.
Persoonlijke ervaringen
Beiden hebben wij ervaren hoe waardevol dergelijke ervaringen kunnen zijn. Zo verloor Anne op haar achttiende door een ongeval haar broertje en verloor Barbara een aantal jaren geleden haar eerste vrouw.
Anne: “Mijn broertje was 16 toen het gebeurde. Naast het grote verdriet dat ik voelde, had ik ook allerlei bijzondere ervaringen rond zijn sterven. Bijzonder, maar tegelijkertijd voelde het ook heel normaal en vanzelfsprekend. Zo voelde ik de aanwezigheid van mijn broertje heel sterk gedurende de week dat hij overleden was. Hij verscheen in mijn wakkere uren maar ook ’s nachts kwam hij in mijn dromen naar voren om gesprekken te voeren. Het gaf mij rust. Het gaf me het gevoel dat zijn overlijden klopte en dat alles precies ging zoals het moest gaan, hoe vreemd dat ook klinkt als je iemand verliest die zo jong is. Ik deelde met mijn familie wat ik voelde en zag. In plaats van mij voor gek te verklaren, zag ik dat het delen van mijn ervaringen hen goed deed. Het nam mijn verdriet niet weg maar het bracht wel een bevestiging van wat zij ook al voelden: het was goed zo, hoe verdrietig ook.”
Barbara: “Ook ik voelde de aanwezigheid van mijn vrouw nadat zij was overleden. Zo gebeurde het regelmatig dat midden in de nacht de lampen aangingen, in dromen boodschappen werden doorgegeven en de printer op hol sloeg. Als het verdriet mij te veel werd kwam ook net dat nummer op de radio dat zo speciaal was. Het hadden angstige ervaringen kunnen zijn maar het werkte juist geruststellend: ze was er nog en liet dat weten ook! Dit is voor mij heel helend geweest en het heeft mij enorm geholpen in mijn rouwproces.”
Durven voelen
Eerlijk is eerlijk, lang niet iedereen heeft dit soort ervaringen en in veel gevallen is de dood hard en intens verdrietig. Zo kan Anne oprecht zeggen dat de dood van haar broertje de meest heftige en verdrietige gebeurtenis is die zij ooit heeft meegemaakt. Ook bij Barbara is het verdriet niet verdwenen. Maar wat is het mooi als je de verbinding met een overledene kunt blijven voelen en betekenis kunt (leren) ervaren in het proces van sterven, gebeurtenissen rond de dood en de signalen die je op kunt pikken. Je hebt niet altijd invloed op wat er in je leven gebeurt maar je hebt wel een keuze in hoe je hiermee omgaat. Durf jij je open te stellen, te voelen en te delen?
Barbara is transpersoonlijk counselor in haar praktijk Een nieuwe morgen. Anne is werkzaam in de ouderenzorg en als counselor in haar praktijk De Noodzaak. Samen geven zij tweemaandelijks de workshop: ‘Bijzondere ervaringen rond sterven en de dood.’ Beiden ronden dit jaar ook hun opleiding Transpersoonlijke Psychologie af aan de Academie voor Geesteswetenschappen.