Door Sharon Reeb

In zijn boek Een droomschool in een droomstad stelt Medhi Jiwa dat de huidige –verouderde – onderwijsvorm niet langer voldoet. Een nieuwe vorm van onderwijs, geïnspireerd op Hindoeïstische inzichten, zou volgens hem kunnen leiden tot een betere volksgezondheid. Een droomschool in een droomstad, met burgers die vanuit innerlijk leiderschap zorgen voor hun eigen én elkaars ontwikkeling, met respect voor ieders eigenheid, gezondheid en het kunnen Zijn in Vrede. Is dit een utopie of haalbaar?

Een andere visie op onderwijs

Jiwa stelt dat alle kennis al in een kind besloten ligt en dat het aan het onderwijs is om die kennis uit een kind te halen door voort te borduren op zijn natuurlijke nieuwsgierigheid. Op die manier leert een kind zichzelf kennen en richting geven aan zijn leven. Om te komen tot zulk innerlijk leiderschap is volgens Jiwa integraal onderwijs nodig. Integraal onderwijs omschrijft hij als méér dan alleen het stimuleren van de cognitie. Het zwaartepunt zou meer moeten liggen in de verwerking van de stof door middel van beweging en zelfreflectie. Yoga en meditatie maken daar deel van uit.

De ontwikkeling van de mens

Volgens Jiwa is een goede hechting van een kind de basisvoorwaarde om zich, zoals hierboven beschreven, te kunnen ontwikkelen. Hij noemt dit Basic Trust. Een goede hechting is cruciaal voor de verdere ontwikkeling van het kind. Een slechte hechting heeft gevolgen voor het onderwijs. De leerkracht is dan meer bezig met het herstellen van de ‘schade’, dan met het onderwijzen van het kind. Een prominente rol ligt volgens Jiwa dan ook bij de docent die zelfs gezien kan worden als psycholoog en levenslange mentor, ook na de basisschool. Maar voor het slagen van deze nieuwe vorm van onderwijs is ook de betrokkenheid van ouders van groot belang.

Integraal onderwijs en integrale gezondheid

Integraal onderwijs en integrale gezondheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden in deze nieuwe school van Jiwa. De uitgangspunten van deze nieuwe school:

• integraal onderwijs,
• leren van binnenuit,
• natuurlijke nieuwsgierigheid en de wens om idealen te volgen zijn leidend,
• kunstzinnige expressie is de kern van het onderwijs,
• zoveel mogelijk projectonderwijs én
• de school is een veilige en geborgen omgeving voor ouder en kind.

Betere volksgezondheid vanuit innerlijk leiderschap

Het meest in het oog springende stuk in dit boek is voor mij de Hindoeïstische uitleg over de ontwikkeling van de geest en de roep om – bijvoorbeeld – spiritualiteit en esthetiek een plek binnen het onderwijs te geven. Het is interessant om te onderzoeken hoe deze materie kan leiden tot een betere volksgezondheid vanuit innerlijk leiderschap. Daarnaast worden de aanbevolen vakken samenhangend besproken, alsook de praktische benadering van deze vakken en de inrichting van het schoolplein.

In de actualiteit

Steeds vaker verschijnen er berichten in de actualiteit over de wetenschappelijke meerwaarde van activiteiten zoals yoga en meditatie als onderdeel van het lespakket. Kinderen die niet goed gehecht zouden zijn zouden hier goed gebaat bij zijn waardoor er minder onderwijstijd gaat zitten in het herstellen van de eerdergenoemde ‘schade’. Daarnaast zijn leerkrachten steeds meer ontevreden over hoe zij hun werk moeten uitoefenen en ligt er een grote druk op de jeugdzorg en de gezondheidszorg waar ook scholen mee te maken hebben. Voor Jiwa is dit laatste één van de drijfveren geweest om dit boek te schrijven.

Diepgaande veranderingen kosten tijd

Voor het verbeteren van de volksgezondheid is beter onderwijs nodig. Gezien de actuele ontwikkelingen binnen de overheid en het onderwijs is de visie van Jiwa het daarom waard om nader te onderzoeken. Echter, een diepgaande verandering binnen het onderwijs op zo’n grote schaal kost tijd, heel veel tijd. Dit boek is dan ook interessant voor iedereen die werkzaam is in – of te maken heeft met – het (ontwikkelen van beleid op) onderwijs, jeugd of de zorg.

Een droomschool in een droomstad l Medhi Jiwa l 2017 l Uitgeverij van Warven, Kampen l ISBN 9789492421319 l € 14,50

Sharon Reeb is derdejaars student Transpersoonlijk Counselor aan de Academie voor Geesteswetenschappen. Ze is actief op het gebied van jeugd en jongeren (opvang, onderwijs en zorg) en begeleidt ouders op hun weg naar innerlijk leiderschap.