De studierichting Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleiding (VRS) is een tweejarige opleiding op HBO-niveau die wordt afgerond met het diploma Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider.
Wat is en doet een Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider?
Mensen die met een ernstig verlies geconfronteerd worden, kunnen dat niet altijd op eigen kracht verwerken. zij vragen hulp om met het verlies om te gaan en het leven weer naar bevrediging te kunnen oppakken. Een Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider kan deze ondersteuning bieden.
Een begeleider is soms enkel een klankbord, maar kan ook het verwerkingsproces proberen te beïnvloeden. Dit is vooral van belang wanneer iemand die rouwt of stervende is de realiteit niet kan of wil zien, wanneer hij/zij moeite heeft met emotie of omgekeerd: wanneer er alleen maar emoties worden geuit.
Verwerking heeft betrekking op elke verliessituatie die voor de betreffende persoon van grote betekenis is. Dat kan zijn: verlies van werk, van gezondheid, van een relatie, van een overleden dierbare, of van het eigen leven. Verwerken betekent niet dat het verlies wordt ontkend of moet worden vergeten. Verwerken betekent dat het verlies de persoon niet langer zodanig in beslag neemt dat hij/zij nauwelijks verder kan. Het verlies krijgt een plaats ín het leven van de persoon.
Kennis en vaardigheden van een Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider
De Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider heeft kennis van verwerkingsprocessen en weet welke invloeden daarin kunnen meespelen: eerdere verliesverwerkingen, de betekenis van het verlorene voor de betrokkene, de ontwikkelingsgeschiedenis van de persoon, ondersteuning van de omgeving etc. Elk mens ondergaat zijn verlies op een eigen wijze, maar verliesverwerking kent ook gemeenschappelijke kenmerken. Doordat de begeleider deze kent, kan hij/zij de individuele verwerking ondersteunen.
Ook herkent de Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider factoren als schuldgevoel of boosheid, voor zover de betrokkene daarvan signalen afgeeft, en durft deze bespreekbaar te maken. In zoverre heeft de begeleider specifieke vaardigheden op het vlak van geestelijke ondersteuning.
Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met verlies en rouw. Daarom is er behoefte aan hulpverleners die een empathische gevoeligheid aan de dag kunnen leggen in combinatie met therapeutische deskundigheid op dit gebied. Een Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider heeft dit vermogen en de vaardigheid om dingen te benoemen zonder dat het weerstand oplevert. De begeleider is daarmee een professionele hulpverlener.
Erkende opleiding Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleider
De Academie voor Geesteswetenschappen biedt een erkende 2-jarige beroepsopleiding aan waarin deze beroepshouding wordt aangeleerd. Praktijkreflectie neemt in deze opleiding een centrale plaats in. De praktijkanalyse wordt ondersteund door:
- Modules die de zelfreflectie van de student stimuleren: autobiografisch schrijven, supervisie, intervisie;
- Kennisvakken die het inzicht in verwerkingsprocessen bevorderen: verwerkingstheorie, ontwikkelingspsychologie, zingeving, filosofie, medische basiskennis, psychopathologie, energetische behandeling, euthanasie, ethiek, therapeutische gespreksvoering;
- Begeleidingsvakken om een eigen praktijk te kunnen beginnen: gezondheidsrecht, bedrijfsvoering, beroepsprofiel.
Arbeidsmarktperspectieven
Verlies-, Rouw- en Stervensbegeleiders zijn werkzaam in ziekenhuizen, verzorgings- en verpleeghuizen en in de geestelijke gezondheidszorg; sommigen voeren een zelfstandige praktijk.